June 17, 2008

Great inflation


Саяханаас уншиж эхэлсэн "The coming of the Third Reich" ийм нэг хэсэг оллоо.

In November 1921 Germans who wanted to buy a US Dollar had to pay 263 marks for it, and by July 1922 the cost had almost doubled again, to 493 marks. In August 1922 it took over 1 000marks to buy a US Dollar, 3 000 in October and 7000 in December.

Anyone who wanted to buy a dollar in January 1923 had to pay over 17 000marks for it, in April 24 000, in July 353 000.

This was hyperinflation on a truly staggering scale, and dollar rate in marks for the rest of the year is best expressed in numbers that soon became longer than anything found even in telephone directory; 4 621 000in August 1923; 98 860 000 in September; 4 200 000 000 000 in December. (рефренц нь байна) At its height, the hyperinflation seemed terrifying. Most lost its meaning almost completely. Printing presses were unable to keep up with the need to produce banknotes of ever more astronomical denominations, and municipalities began to their own emergency money, using one side of paper only.

Гэхдээ энэ нь бүүр Black Tuesday-нээс бүүр өмнө байгаан. Хэрэв эдийн засаг хүн байвал яагаад ийм явдал болсныг тайлбарлаж өгөөч.

June 16, 2008

Image processing

GIS мэргэжил нэгтэнүүдээ зорилав. Доор сайтаас Landsat 7-in болон бас зураг төрлийн зургийг олж авах боломжтой юм.

http://glcf.umiacs.umd.edu/index.shtml

Сонирхсон асуулт байвал чөлөөтэй асуугаарай.

Gustav

The biggest crocodile on the planet

June 3, 2008

Бороогийн шүлэг

Саяхан блогоор тэнэж яваад ийм нэгэн шүлгийг олж уншлаа. Би өөрөө нээх шүлэг энэ тэр тэрлэж чадахгүй. Уншаад хүмүүс уйлж хайлаад байдаггүй ч энэ шүлэг их таалагдлаа.

Бороо(Н.Баттөмөр) Лондон хот, 2006 оны 12 сарын 4



ХАРЬД ЄНГЄРҮҮЛСЭН ОН ЖИЛVVД

Эх орон, эрхэм нөхөд, эрхэлсэн ажилаа орхиод
Эхнэр хүүхэд, гэр орон, ахан дүүсээсээ хагацаад
Элэнцэгээ хийгээд энд эргүүтэн явна аа чи гэж
Эмзэг бүгдийг минь сэдрээгээд надаас бүү асуу
Боловсрол мэдлэг, бодол ухаанаар хэнээс ч ер дордохгүй
Бодгаль бие, зүс царай хүнээс ер дутахгүй байж
Баялуугаа хийгээд харьд тэнүүчлэж явна аа чи гэж
Баалж тавлаж намайг бүү зовоо
Үнэнч шударгаар зүтгээд авдаг хэдэн зоос нь
Үр хүүхэд гэр орноо тэжээхэд хүрдэгсэн бол
Үйлээн үзэж хүний газарт боолын хөдөлмөр эрхэлж
Үсээ цайтал үгээ баран ингэж ч явахгүйсэн би
Нийлж суугаад дампуурчихдаг, нийгмийн өмчийг хумсалчихдаг
Нэрэлхэх юмгүй зээлчихдэг, нэхээд ирэхэд нь хуурчихдаг
Нэр хүнд албан тушаал, ашиг хонжооны төлөө
Нэгийгээ золиослохоос ч буцдаггүй байсансан бол
Дарга даамал захиралуудад зусардаж чаддагсан бол
Дальдчиж хурган баячуулд дарлуулж хүлцэж явсан бол өдийд би
Дээдсийн хүрээлэнд орж амьд үзмэр болчихоод
Дээгүүр толгойтой дундуур ухаантай сажилж явж чадах л байсан байх

Гэхдээ би...
Єөртөө итгэлтэй шазруун омголон болохоороо
Єрөөлөөс царайчилж дарлуулж сураагүй учираасаа
Єөдөсхөн хүүхдүүдээ тэнэгүүдийн боол болгочихгүй л гэсэндээ
Єөрийгөө золиослон харид ажиллаж яваа маань л энэ
Дундаж амьдралтай хүний сардаа авдаг цалин нь
Дулаан байр хоолныхоо талыг ч хүчирэхгүй байхад
Дуугүй бай, битгий давар гэж дээдсүүд тулгаж байхад
Дураар дурги хулгайл залил гэсэнтэй агаар нэгэн байхад
Алаад төхөөрчих малгүй, албан тушаалтан танилгүй
Аривчлан хураасан хөрөнгөгүй, авилга атгуулчих мөнгөгүй
Адгын чинээ газар ч үгүй, аав ээжийн хогшил ч үгүй болохоор
Алгаан хавсарч тэнгэрт мөргөж суулгүй Англи улсыг зорисон маань л энэ
Хужаагийн барааны лангуу ч үгүй, хуушуурын жижг мухлаг ч үгүй
Хулгайлж луйвардаж чаддаггүй алтан дундаж Монголчууд маань
Хуйгаараа гадаадад дүрвэцгээж эхэлсэн болохоор
Хульжиж хоцорч чадалгүй түмнийгээ дагасан маань л энэ

Харин Англи гэдэг чинь байна шүү!!
Ардчилал хүний эрхийг хуульчлан ягштал мөрддөгийг
Ард түмнийхээ төлөө жинхэнэ төр гэж байдгийг
Алхам тутамдаа та эндээс мэдэрч болно
Амьдрал чинь таньд харуулаад өгөх болно.
Сүлжилдсэн түмэн машинууд нь шүгэл торгуульд дарамтлуулахгүй
Сүрлэг дэгжин цагдаа нар нь сүржигнэж түмнээ сандраахгүй
Сүрчиг ханхлуулсан бүсгүйчүүд нь сайхнаар мишээж мэндчилсэн
Сүндэрлэсэн өндөр барилгуудынхаа сүүдэрт нь налайн тухалцгаасан
Мянган жилийнхээ түүхийг тэр хэвээр нь хадгалчихсан
Мянганы гайхамшигт бүтээлүүдээрээ дэлхийг бишрээж гайхуулчихсан
Хатуу мөнгө дэвсгэрт нь ертөнцийг базаад атгачихсан
Хатан хаантай энэ гүрнийг Их Британи гэдэг юм байна
Аргаан барсан цагаачид дзрвэж орогнохоор ирэхэд нь
Ард түмэн шигээ ав адилхан халамж тавьдаг
Яс үндэс, арьс өнгө, шашин шүтлэг харгалзахгүй
Ягштал хуулиараа ялгал үгүй зохицуулчихсан
Энэ дэлхийн үндэстэн бүхэн цугларч нэгэн бүл болоод
Эрх чөлөөтэй хангалуун сайхан эвтэй найртай амьдарцгаасан
Их далайн дундах амгалан энхийн диваажин
Ийм л нэгэн улсыг Их Британи гэдэг юм байна

Гэхдээ бас...
Тэнхэл тасран мухардсан эх орноосоо дайжаад
Тэртээх буурай амьдралаа орхин тэнүүчлэн энд ирсэн ч
Тэнгэрлэг Монгол заяа маань намайг түшин босгоод
Тэргүүн өөдөө олны дунд зэрэгцэн алхаж явна
Харин энд ирээд харсан чинь...
Бишрэн шүтээд байсан хөгжингүй орны хүмүүст нь
Биднээс илүү юм огтхон ч байхгүй юм билээ
Билэг авъяас ур ухаан амьдрах чадавхаараа бид
Бусдаас хэзээ ч хоцрохгүй энэ тэнцүүхэн юм билээ
Архи л уучихгүй бол Монголчууд гэдэг чинь
Агуу чадвартай ард түмэн юм билээ
Амсаад давраад ирэхлээрээ харин чиг
Арчаагүй бүдүүлэг авирладаг адгийн новшнууд юм билээ
Зон олныхоо төлөө гэсэн засаг төртэй болчиг
Зоригт Монголын үрс гандан буурахгүй л юм билээ
Зовхи нь өөдөө Монголчууд бид нэг л сэхэл авчихвал
Зогсолтгүй урагшлан хөгжиж болохоор л юм билээ

Харин одоо би чинь...
Гомдож баярлаж тунихдаа сэтгэл хөдлөхөө ч больж
Гоёж наадаж наргихад шимтэн дурлахаа ч байж
Ууjлаж бухимдсан ч хамцуйндаа гар гацчихдаг
Уучлалт гуйгаад буруутны өмнө хүлцэн хүлээдэг ч болчихож
Хэрийн юманд цочирдохгүй гөлийчихдөг болчихож
Хэрээ мэдээд амаа хамхиад дүмбийчихдэг болчихож
Хээнцэр охидыг нүднийхээ өмнүүр өнгөрөөчихдөг болчихож
Хэнгэнэтэл санаа алдаад уярчихдаг ч болчихож
Намба сууж тохьтойн дансанд нэрээ бичүүлсэн болохоор
Нас ахиад зуугийн тал руу шааригдаж яваа болохоор
Наанатай цаанатай муутай сайтай ч эвлэрч сурсан болохоор
Наргиан цэнгээн чимээ шуугианаас залхаж гүйцсэн болохоор
Харь холын газарт өчнөөн жил амьдрахдаа
Хайр халамж энэрлээр эр биеэн торгож
Хагацал өнчрөл цөхрөлийг чамгүй амссан болохоор
Харьж очихоос өөр би хаашаа ч зайлах билээ дээ
Бүх л насныхаа хэрэгцээг эндээс хийчихгүй болохоор
Бүгдийг умартан тэвчээд нутгаа бараадан харихаас даа
Бүүдгэр баргар ирээдүйтэйгээ бусдын адил эвлэрээд
Бүлтгэр хэдэн хүүхдийнхээ элгийг тэвтээгээд очихоос доо
Нийтийнхээ жишгийг дагалдан алтан дунджаар амьдрах гэж
Нийгмийнхээ жаягийг аялдан алагтай цоогтой ч эвлэрэх гэж
Насны намараа эх орондоо эзэн хүн шиг үзэх гэж
Нартын жамаар элгэн газартаа эртний булш шиг мөнхрөх гэж
Би Монголдоо буцахаас даа

Энхрий хэдэн хүүхэддээ эцгийн ёсоор харагдах гэж
Эхнэр ханийнхаа дэргэд элэг бүтэн амьдрах гэж
Элэнц өвгөдийнхөө хөшөөнд толгой гудайлган мөргөх гэж
Энгүүн жирийн хүмүүсийн дунд илүүчгүй дутуучгүй амьдрах гэж
Би гэртээ харихаас даа

Арав таваараа дүрвэцгээсэн хүн нүүдлийн цуваа
Араас минь харийг зориод алдран замхран шингэсээр
Асар уудам нутаг минь эзгүй гэр шиг хувхайрч
Агуу тэнгэрлэг үндэстэн маань мөхөх вий дээ л гэж зовинож байна.
Алаг үрс маань өсөж хөл нь дөрөөнд хүрэхээр
Амьдралын их далайд шумбан орох үед нь
Англи хэмээх оронд явж эрдэм юугаа өвөртлөөд
Ар сайхан Монголдоо ирж амьдарцгаа л гэж захих байна
Харьд өнгөрүүлсэн он жилүүдийнхээ дурсамжаа би
Хачирлаж чимэх юмгүйгээр өргөн түмэндээ толилуулж байна
Холын холоос тэрлэсэн найраг юуныхаа дугараагаа
Хойч үедээ сургамжлан сэржим өргөн тогтоож байна
Зүүд нойронд минь үзэгдсэн миний төрсөн газар
Зүрх сэтгэлд минь хоногшсон Монгол нутгаа зорилоо би
Зүүн өмнийг шугамдсан мөнгөн хүлгээр дүүлсээр
Зүүдэлгүй номин тэнгэрээсээ эх орондоо газардана би

May 24, 2008

Olympic ойртсоор


Дэлхийн энх найрамдал, тайван байдлын бэлэг тэмдэг. Зөвхөн дэлхийн 2 дайны жилүүдэд завсарласан гэж байгаа.

Токиогийн хотын гудамжаар явахад Олимпийн тамирчдадаа амжилт хүссэн олон зурагт хуудас. Харин манайхан яажшуухан дэмжиж байгаа бол? 76 хоног үлдсэн байна.

Амжилт авч ирээсэй гээд дотроо залбираад байхаас өөр юуг хийж чадах вэ? Ямар төрөлд олимпийн эрх авсан юм бол?

May 8, 2008

Юунд алдаа байна вэ? Утаанд уу? Зөв зохион байгуулалтанд уу?




УБ хотыг утаагаар утаад байгаа хүмүүс яах аргагүй гэр хороололынхон. Яаж утаагүй болгох вэ? гэхээр бүх гэр хороололынхоныг байраар хангая гээд манайхан ярих юм. Гэтэл бараг өдөр болгон хөдөөнөөс шилжин ирж байгаа хүмүүсийг бүгдийг нь байраар хангах уу? 4 уулын хонхортоо шигдээд л байх уу? Ард иргэдийнх сэтгэлгээ нь Metropolis болоод өөрчлөгдчихсөн байдаг. ЗГ-ын сэтгэлгээ нь өнөөдөр маргаашаа яаж аргалах вэ? гашлаад байх шиг байгаан. Эсвэл толгой нь гэж олгой болчихсон хүмүүс суугаад байна уу? За тэр олон юм ярих ч яах вэ? Хэн ч гэсэн шүүмжилж чадна ш дээ. Харин надад ийм нэгэн санаа төрөх юм.

Хэдэн жилийн өмнө богд уулыг урагш туннель гаргаад урагшаа Зуунмод хоттой засмал замаар холбое гэсэн санал гаргаж байсныг санаж байна. Тэгвэл засмал замын оронд төмөр зам тавьчихъя. Ингэвэл УБ-аас Зуунмод 2-ын хооронд цахилгаанаар явдаг иргэний тээврийн вагон (Германаар S-bahn гэдгийн Монголоор яг юу гэдгийг хэлж мэдэхгүй байна л даа.хэхэ) тавьчихвал 7 буудлаас хотын төв орж ажилдаа явах гэж 1 автобусанд жихэлдэж байснаас хамаагүй ашигтай ш дээ. Баригдчихсан цагт хүмүүс Зуунмод руу өөрсдөө нүүгээд эхэлнэ дээ. Ямар ч хүн дажгүй байршилтай газар олж аваад хувийн орон сууц барих хүсэлтэй байдаг биз дээ. Туннель гаргаж, зам тавих нь байр бариснаас хамаагүй хямд дээрээс бусдаас хараат бензин түлш гээд байхгүй байгаль орчинд хэрэгтэй. Энэ нь цаашдаа олон хүнийг ажлын байраар хангана дээр авто машин шиг түгжирнэ гэсэн ойлголт байхгүй ш дээ. Токиод JR гэж ийм үйл ажиллагаа явуулдаг байгуулага байдаг ба орлого ашиг нь овоо их юм шиг санагддаг.

May 5, 2008

Аваргыг дагах папарациуд


Өнөөдөр болсон "Хаврын баяр 2008" дээр Сумогийн аварга Хакухо ирсэн. Яг ирэх мөчид гадаад, дотоодын олон зурагчид тосоод хүлээж байлаа. Үүнийг өөрийн дуганд буулгаллаа.